Ένταση, κακή διάθεση, αϋπνία, άγχος και κατάθλιψη, αποτελούν καταστάσεις που απασχολούν καθημερινά πολύ κόσμο λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής. Ανάμεσα στα συμπληρώματα διατροφής που έχουν μελετηθεί για τη βελτίωση της διάθεσης και της ποιότητας ζωής είναι το 5-HTP, ένα αμινοξύ, το οποίο έχει βρεθεί από πολλές κλινικές μελέτες ότι οφελεί την υγεία.
Το 5-HTP ( 5-υδροξυτρυπτοφάνη ή 5 hydroxytryptophan) αποτελεί την υδροξυλιωμένη μορφή του αμινοξέος τρυπτοφάνη. Η τρυπτοφάνη δεν μπορεί να συντεθεί από τον οργανισμό γι’ αυτό και αποτελεί ένα από τα 8 απαραίτητα αμινοξέα που πρέπει να λαμβάνεται μέσω της διατροφής. Στον οργανισμό η τρυπτοφάνη μετατρέπεται σε 5-HTP, το οποίο με τη σειρά του αποτελεί πρόδορμο μόριο της σεροτονίνης, έναν νευροδιαβιβαστή του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Παρόλο που η τρυπτοφάνη βρίσκεται σε αφθονία σε τροφές, η υδροξυλιωμένη της μορφή δεν μπορεί να ληφθεί μέσω της διατροφής. Ωστόσο, το αφρικάνικο φυτό Griffonia Simplicifolia παράγει απευθείας 5-ΗΤP, με αποτέλεσμα να μπορεί να τυποποιηθεί και να είναι εφικτή η λήψη του μέσω συμπληρωμάτων.
Ιδιότητες
Η λήψη συμπληρωμάτων 5-HTP έχει βρεθεί πως συμβάλλει στην αύξηση των επιπέδων σεροτονίνης στον εγκέφαλο, ενώ σε μικρότερο βαθμό επηρεάζει και τα επίπεδα ντοπαμίνης και νορεπινεφρίνης, γεγονός που του έχει αποδόσει πολλές ιδιότητες.
- Κατάθλιψη
Η σεροτονίνη αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς νευροδιαβιβαστές και ρυθμιστές της διάθεσης. Συγκεκριμένα πολλές μελέτες έδειξαν πως η λήψη 5-HTP μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση ήπιας έως μέτρια σοβαρής κατάθλιψης, μιμούμενο τη δράση των αναστολέων επαναπρόσληψης σεροτονίνης στον εγκέφαλο, δηλαδή, κοινά αντικαταθλιπτικά φάρμακα (SSRIs).
- Αϋπνία
Η λήψη συμπληρωμάτων 5-HTP έχει βρεθεί ότι βοηθά σημαντικά στην έλευση του ύπνου, καθώς η σεροτονίνη μπορεί και μετατρέπεται σε μελατονίνη. Έχει βρεθεί πως βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου, αυξάνοντας το διάστημα REM. Ωστόσο λόγω του ότι προκαλεί βαθύ ύπνο, θα πρέπει να δίνεται προσοχή στη δόση καθώς ενδέχεται να προκαλέσει έντονα όνειρα ή εφιάλτες.
- Ημικρανία, πονοκέφαλος
Οι χρόνιοι πονοκέφαλοι και οι ημικρανίες ενδέχεται να οφείλονται σε μειωμένα επίπεδα σεροτονίνης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να πυροδοτείται ο πόνος πολύ πιο εύκολα, κάνοντας τα άτομα που είναι ευπαθή, πιο επιρρεπή σε ημικρανίες και πονοκεφάλους. Μελέτες έδειξαν πως η λήψη συμπληρωμάτων 5-HTP μπορεί να προλάβει τη συχνότητα αλλά και την ένταση πονοκεφάλων και ημικρανιών.
- Παχυσαρκία
Κατά τη διάρκεια δίαιτας, τα επίπεδα τρυπτοφάνης και σεροτονίνης μειώνονται σημαντικά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να παρατηρείται σημαντική κατανάλωση υδατανθράκων, περιστασιακή υπερφαγία και τσιμπολόγημα. Ορισμένες επιστημονικές αναφορές συνδέουν τη λήψη 5-HTP με την παχυσαρκία και την απώλεια βάρους. Ο λόγος είναι ότι φαίνεται να επιδρά στη επίπεδα της όρεξης και κορεσμού ενώ συνδέεται με μικρότερη λήψη θερμίδων και έλεγχο της λαιμαργίας (βουλιμίας).
- Ινομυαλγία
Η ινομυαλγία χαρακτηρίζεται από μυοσκελετικούς πόνους, διαταραχές του ύπνου και κόπωση. Μελέτες έδειξαν πως τα άτομα που πάσχουν από ινομυαλγία έχουν σημαντικά χαμηλότερα επίπεδα σεροτονίνής και τρυπτοφάνης. Το 5-HTP μπορεί να βοηθήσει ορισμένους στην αντιμετώπιση συμπτωμάτων ινομυαλγίας και ιδιαίτερα στη μείωση του πόνου, του άγχους, της κόπωσης και της δυσκινησίας.
